Bảo hiểm y tế (BHYT) là chính sách an sinh xã hội ưu việt của Đảng và Nhà nước, mang ý nghĩa nhân văn, nhân đạo và có tính chia sẻ cộng đồng sâu sắc. BHYT do Nhà nước tổ chức thực hiện không vì mục đích lợi nhuận, nhằm huy động sự đóng góp của cộng đồng, chia sẻ rủi ro bệnh tật và giảm bớt gánh nặng tài chính của mỗi người dân khi ốm đau, bệnh tật, tai nạn...
Cùng với sự phát triển và ngày càng hoàn thiện của chính sách BHYT, tỷ lệ người dân tham gia BHYT tăng dần qua các năm, từng bước hiện thực hóa mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân; quỹ BHYT đã góp phần thay thế hiệu quả cơ chế tài chính về y tế. Sau 15 năm triển khai Chỉ thị số 38-CT/TW, ngày 07/9/2009 của Ban Bí thư “Về đẩy mạnh công tác BHYT trong tình hình mới”, công tác về BHYT đã có nhiều chuyển biến rõ rệt. Nếu như năm 2009 độ bao phủ BHYT đạt 57% dân số thì đến hết năm 2023 độ bao phủ đã đạt 93,35% (vượt 0,15% so với Nghị quyết 01/NQ-CP) với trên 93,307 triệu người tham gia. Song hành với đó, việc đảm bảo quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) cho người có thẻ BHYT đã đạt được nhiều kết quả tiến bộ. Hằng năm, có hơn 100 triệu lượt người KCB BHYT được đảm bảo quyền lợi. Năm 2020-2021 do tác động của dịch Covid-19, quỹ BHYT đã cùng ngân sách nhà nước góp phần không nhỏ trong công tác khắc phục hậu quả và phòng chống dịch Covid-19, tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột của chính sách BHYT trong hệ thống an sinh xã hội quốc gia. Quyền lợi hưởng BHYT của người tham gia ngày càng được mở rộng ở cả phạm vi và mức hưởng BHYT. Hiện nay, Quỹ BHYT thực hiện chi trả chi phí điều trị cho tất cả các bệnh hiểm nghèo như nhóm bệnh về: Tim mạch, ung thư, bệnh hiếm… Đây là các nhóm bệnh có chi phí điều trị lớn, người bệnh phải điều trị dài ngày hoặc suốt đời.
Cán bộ đi “tận ngõ gõ tận nhà” tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHYT.
Ở huyện Lộc Hà, công tác BHYT được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành và đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện, xã đã quán triệt sâu sắc các nội dung của Chỉ thị và các văn bản liên quan đến chính sách BHYT, từ đó, đã tạo bước chuyển biến khá rõ nét về nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên, công chức trong triển khai, tổ chức thực hiện chính sách BHYT tại địa phương, cơ quan, đơn vị. Nhiều chế độ chính sách về BHYT sửa đổi, bổ sung được thực hiện theo hướng có lợi cho người dân, thủ tục hồ sơ tham gia và giải quyết chế độ BHYT đã được cắt giảm đáng kể, đã thu hút đông đảo người dân tham gia. Công tác tuyên truyền, phổ biến về ý nghĩa, tầm quan trọng của chính sách BHYT, về quyền lợi và trách nhiệm của người tham gia BHYT được chú trọng thực hiện bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng, nhằm phát triển đối tượng tham gia BHYT. Công tác phối hợp giữa Bảo hiểm xã hội (BHXH) huyện với các địa phương, phòng, ngành có liên quan trong thực hiện chính sách BHYT được chặt chẽ, kịp thời. Công tác quản lý nhà nước về BHYT và quản lý quỹ BHYT được quan tâm thực hiện tốt nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác BHYT, đảm bảo an sinh xã hội, thực hiện tốt mục tiêu chăm sóc sức khỏe Nhân dân.
Cải cách thủ tục hành chính, giảm bớt hồ sơ, thủ tục và thời gian chờ đợi của người tham gia BHYT khi đi khám chữa bệnh.
Công tác khám chữa bệnh, chăm sóc sức khoẻ cho người dân đã được tăng cường đầu tư về cơ sở vật chất và nguồn nhân lực, số người tham gia BHYT ngày càng tăng. Đến hết năm 2023, tỷ lệ bao phủ BHYT trên toàn huyện đạt trên 95% dân số, tăng 45% so với năm 2009 với khoảng 66,5 nghìn người tham gia. Trong đó: Số người tham gia BHYT theo hộ gia đình đạt 25% dân số, tăng 22 lần so với năm 2009 (năm 2009 toàn huyện chỉ có gần 1.000 người tham gia BHYT tự nguyện). 100% đối tượng chính sách, hộ nghèo, cận nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi, người già trên 70 tuổi được cấp phát thẻ BHYT miễn phí. Trên địa bàn huyện, 100% cơ sở khám chữa bệnh kết nối dữ liệu khám, chữa bệnh với BHXH Việt Nam. Việc liên thông dữ liệu cho phép đánh giá tình hình sử dụng dịch vụ y tế trên toàn quốc và kiểm soát việc cung ứng dịch vụ y tế cho người bệnh, bảo đảm quỹ của người tham gia BHYT được sử dụng tiết kiệm, hiệu quả. Công tác cải cách thủ tục hành chính, giảm bớt hồ sơ, thủ tục và thời gian chờ đợi của người tham gia BHYT khi đi khám chữa bệnh được chú trọng. Tinh thần, thái độ của nhân viên y tế đối với người bệnh ngày càng được cải thiện, niềm nở, tận tình.
Phát động cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về BHXH, BHYT” năm 2023.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác BHYT vẫn còn một số tồn tại hạn chế như: Công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT tại các đơn vị thuộc khối sản xuất kinh doanh kết quả đạt được còn thấp (chỉ đạt 50% so với số lao động đăng ký sản xuất kinh doanh); những bất cập, yếu kém của chính sách bảo hiểm y tế và việc khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế; khả năng đáp ứng nguồn quỹ và chất lượng cung cấp các dịch vụ y tế của các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn huyện còn hạn chế chưa đáp ứng tốt với nhu cầu khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của người dân; việc triển khai công tác BHYT học sinh còn gặp khó khăn do sự phối hợp thiếu tính đồng bộ của các nhà trường; trên 90% số người tham gia BHYT do ngân sách đóng hoặc hỗ trợ đóng, số người tham gia BHYT tự nguyện đóng 100% kinh phí đạt tỷ lệ còn thấp, tỷ lệ bao phủ BHYT chưa đảm bảo tính bền vững; việc huy động các nguồn lực hỗ trợ kinh phí để mua thẻ BHYT, tặng thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh kinh tế khó khăn đột xuất còn hạn chế.
Để tiếp tục thực hiện tốt Chỉ thị số 38-CT/TW của Ban Bí thư “Về đẩy mạnh công tác BHYT trong tình hình mới” thời gian tới, huyện cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
Một là, Chú trọng đổi mới tư duy, nghiên cứu các hình thức tuyên truyền, vận động, phổ biến, đảm bảo thường xuyên, liên tục, thiết thực, hiệu quả, phù hợp với từng nhóm đối tượng cụ thể, nhằm nâng cao hơn nữa nhận thức của các tầng lớp nhân dân về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của chính sách BHYT trong hệ thống an sinh xã hội và quyền lợi của người tham gia.
Hai là, Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, sự phối hợp và tham gia của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là trách nhiệm của UBND cấp huyện, cấp xã trong thực hiện các chính sách, pháp luật, các mục tiêu, kế hoạch về BHYT. Đẩy mạnh thực hiện kế hoạch và lộ trình thực hiện chính sách BHYT toàn dân theo quy định; tiếp tục đưa chỉ tiêu phát triển BHYT vào nghị quyết của các cấp ủy và chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội hàng năm tại địa phương.
Ba là, Phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, địa phương trong công tác quản lý Nhà nước về BHYT; quản lý chặt chẽ đối tượng tham gia BHYT từ cơ sở; củng cố và tăng cường quản lý quỹ BHYT, bảo đảm thu - chi đúng quy định.
Bốn là, Nâng cao chất lượng KCB, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người có thẻ BHYT bằng việc tiếp tục củng cố và hoàn thiện hệ thống các cơ sở KCB từ tuyến xã đến tuyến tỉnh, đảm bảo về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ KCB BHYT ban đầu.
Năm là, Quan tâm đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ y tế, nâng cao trình độ chuyên môn, đáp ứng nhu cầu KCB cho người dân; tăng cường chuyển giao, áp dụng kỹ thuật mới trong KCB, tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận với kỹ thuật mới, hiện đại./.
Hồ Thị Thắm