Thời gian qua, công tác phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) được huyện Thạch Hà chú trọng bằng việc triển khai các biện pháp như: Đưa nội dung cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội quy hoạt động của cơ quan, đơn vị địa phương, gắn biển cấm hút thuốc tại nơi công sở và những điểm sinh hoạt công cộng, có hình thức xử lý nghiêm túc… Nhờ vậy phong trào nói không với thuốc lá công sở đã đạt được kết quả tích cực.

Biển báo cấm hút thuốc lá trong công sở ở khuôn viên UBND xã Thạch Tân

Những con số báo động, tác hại của thuốc lá

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới và sẽ có khoảng 1,6 tỉ người trên thế giới hút thuốc lá vào năm 2020. Con số này càng tăng mạnh ở những nước có thu nhập trung bình và thấp.Hầu hết người hút thuốc lá bắt đầu hút khi còn rất trẻ, 56% người hút thuốc ở Việt Nam bắt đầu hút trước tuổi 20. Không chỉ người hút thuốc lá chiếm tỉ lệ lớn mà 33 triệu người không hút thuốc nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động trong nhà và 5 triệu người không hút thuốc thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động tại nơi làm việc.Bệnh tật và tử vong do sử dụng thuốc lá đã gây ra các gánh nặng kinh tế không chỉ cho bản thân người bệnh mà còn cho cả gia đình họ và toàn xã hội. Khảo sát chưa đầy đủ thì trong năm 2015 người Việt Nam đã bỏ ra 31.000 tỉ đồng để mua thuốc lá. Số tiền mua thuốc lá trung bình hàng năm của một người hút thuốc lá khoảng 2,7 triệu đồng. Kèm với con số đó trong năm 2013, ngành y tế đã thống kê hơn 23.000 tỉ đồng là tổng chi phí điều trị và chi phí do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm cho 5 nhóm bệnh ung thu phổi, ung thư đường tiêu hóa – hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ là 5 trong số 25 bệnh do thuốc lá gây ra. Mặc dù hai con số giữa chi phí hút thuốc và chi phí điều trị được khảo sát cách nhau hai năm, đến nay con số chi phí cho điều trị có thể tăng lên và chi phí hút thuốc có thể tăng lên rất nhiều cho thấy gánh nặng mà cá nhân, gia đình, xã hội phải gánh chịu do hút thuốc lá gây ra là rất lớn.Tỷ lệ hút thuốc lá cao đã gây ra các tác hại rất lớn về mặt sức khỏe và kinh tế tại Việt Nam. Theo Tổ chức Y tế thế giới mỗi năm Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong do các bệnh mà thuốc lá gây ra. Con số này sẽ tăng lên thành 70.000 ca/năm vào năm 2030 nếu như các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá không được thực hiện kịp thời.

“Nói không” với thuốc lá từ cơ quan đơn vị

Trước cổng cơ quan BCH QS huyện Thạch Hà cũng được gắn biển báo cấm hút thuốc lá

Trước đây, trên địa bàn tỉnh ta nói chung và huyện Thạch Hà nói riêng không khó để chúng ta có thể bắt gặp những hình ảnh hút thuốc lá. Không những thanh niên, trung niên, người già mà còn có cả phụ nữ và trẻ em dưới 15 tuổi cũng thấy hiện tượng hút thuốc mọi lúc, mọi nơi, ở nhà riêng, , nơi công cộng. Ngay cả những nơi kiêng kị nhất như bệnh viện, trường học… Từ nhận thức được những tác hại của thuốc lá, huyện Thạch Hà đã phát động phong trào xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc từ huyện xuống cơ sở nhất là tại các cơ quan hành chính. Tuyên truyền cho  cán bộ công chức và người dân hiểu biết rõ hơn sự nguy hiểm của thuốc lá, từ đó tích cực tham gia xây dựng môi trường lành mạnh không khói thuốc lá. Các cơ quan đơn vị, phòng, ban, trú sở các xã ngoài các biển “cấm hút thuốc lá” được gắn tại trụ sở hành chính,  khu sinh hoạt công cộng trên địa bàn. Huyện cũng yêu cầu 100% cán bộ không sử dụng thuốc lá nơi làm việc, nơi sinh hoạt công cộng… Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền còn được kèm theo những minh chứng thực tế cho mọi người biết được tác hại của thuốc lá; quán triệt cán bộ, viên chức không hút thuốc, nhắc nhở, đưa ra các hình thức xử phạt hành chính đối với cán bộ, nhân viên vi phạm hút thuốc nơi công cộng. 

Trú sở UBND xã Thạch Khê biển báo cấm hút thuốc lá trong công sở được treo từ nhiều năm nay

Bệnh viện Thạch Hà và Công an huyện, BCHQS huyện Thạch Hà, cơ quan UBND huyện Thạch Hà…là một trong các đơn vị thực hiện có hiệu quả phong trào nói không với khói thuốc lá. Tại các cơ quan đơn vị đã có các giải pháp rất thiết thực là  đội ngũ lãnh đạo gương mẫu đi đầu giảm và bỏ hẵn thuốc lá, đồng thời động viên, xây dựng gương điển hình bỏ thuốc trong thời gian ngắn, tổ chức các hoạt động vui chơi cho cán bộ  công chức trong ngày nghỉ, giờ nghỉ... để tránh xa thuốc lá. Sau một thời gian ngắn, tỉ lệ người nghiện thuốc lá đã tự giác bỏ hẵn. Hay như ở UBND các xã thị trấn như Thạch Khê, Thạch Tân…  việc thực hiện phong trào nói không với thuốc lá được triển khai khá cụ thể. Tổ chức Hội nghị cán bộ công chức đầu năm nội dung bỏ thuốc lá là tiêu chí thi đua hoàn thành nhiệm vụ cả năm, xử lý người hút thuốc lá nơi công cộng, phòng làm việc bị phát hiện thì nộp phạt 50.000 đồng vào quỹ khen thưởng…vv .. Chính nhờ những giải pháp thiết thực đó tỉ lệ hút thuốc trong các cơ quan đơn vị này giảm đáng kể. Trước đây tỉ lệ còn rất cao chiếm 60-70% thì này chỉ còn 10-15% cán bộ công chức chưa từ bỏ thuốc thuốc lá.

Phong trào nói không thuốc lá được các nhà hàng ở Thạch Hà hưởng ứng

Có thể nói, thói quen của từng cá nhân khi sử dụng thuốc lá có thể đã tác động lớn tới không chỉ đời sống của cá nhân mà còn có tác động tới gia đình, xã hội, bệnh tật và những chi phí khác. Qua thực hiện phong trào nói không với thuốc lá ở công sở trên địa bàn huyện Thạch Hà thì  hiệu quả lớn nhất của Cuộc vận động là đã tạo ra sự lan tỏa đối với cộng đồng, nhân dân. Dần dần tạo thành nét đẹp văn hóa trong môi trường làm việc công sở.